سلنوفیلیا و سلنوفیل به چه معناست؟ (واکاویِ علاقه شدید به ماه)

سلنوفیلیا چیست، و سلنوفیل کیست؟

«سلنوفیلیا» در لغت یعنی “جاذبه به ماه” و «سلنوفیل» به افرادی گفته می‌شه که مجذوب قمر زیبای سیاره‌مون هستند. این کلمه بیشتر از چیزی که فکر می‌کنید رایجه، و خب، این می‌تونه باعث یکسری ابهام و پیچیدگی بشه؛ چون پسوند filia در زمینه آسیب‌شناسی روانی پس‌زمینه فکری خاصی رو ایجاد می‌کنه.

Selenophilia (تشکیل‌شده از کلمه‌های یونانیِ Selene به معنی ماه، و philia به معنی عشق) دلیل هست که شما تا این حد جذب ماه می‌شید. هرچند اسم این حالت ممکنه این تصور رو ایجاد کنه که فرد نوعی انحراف جنسی داره، اما سلنوفیلیا اصلا یه اختلال روانی نیست.

نباید سلنوفیلیا (که بهش سلنوفیلی هم گفته می‌شه) و سلنوفیل‌ها (یا سلنوفیلیک‌ها) رو در گروه سایر جاذبه‌های نادر مثل پدوفیلیا، زوفیلیا و نکروفیلیا قرار داد. این سه مثال رفتارهای پارافیلیک واقعی هستند و در هرسه مورد، کسی یا چیزی آسیب می‌بینه. اما سندروم سلنوفیل چیه؟ صرفا یه جاذبه فکری و هنریِ خاص نسبت به ماه، و نه چیز دیگه‌ای.

افرادی که جذب ماه می‌شن، معمولا به آسمونِ شب و ستاره‌ها هم علاقه دارند. اونها دوست دارند به چنین منظره‌ای خیره بشن،  اما دلیل‌های واقعی این جاذبه‌ها را نمی‌دونند.

ویژگی‌های سندروم سلنوفیل چیست؟

در هیچ‌کدوم از منابع آموزشی و طبقه‌بندی اختلالات روانی، کلمه “سلنوفیل” در مقام یه اختلال پارافیلیک به کار نرفته. اصولا “سندروم عاشق ماه بودن” ویژگی‌های لازم برای اینکه یه اختلال در نظر گرفته بشه رو نداره.

میشه اینطور گفت: اگه  دنبال پیدا کردن نشونه‌ای از یه اختلال در این حالت هستید، وقت‌تون رو هدر ندید چون چیزی برای نگرانی وجود نداره. نهایت چیزی که میشه درباره‌اش صحبت کرد، یه سری ویژگی هست که این افراد دارند.

معمولا افرادی که علاقه شدیدی به ماه دارند، صرفا از این برچسب استفاده می‌کنند تا خودشون رو از باقیِ افراد (که دقیقا شیفته ماه نیستند) متمایز کنند.

اونها معمولا حال و هوایی بوهمی (Bohemian) دارند که ترجیح میدن شب‌ها دیروقت بخوابند و به آسمون تاریکی که با نور کم‌رنگِ مهتاب روشن شده، خیره بشن. خیلی از اونها خودشون رو مبتلا به نیکتوفیلیا هم می‌دونند، که به معنی علاقه به تاریکی فراگیر شب هست.

ماه همیشه الهام‌بخش بوده و آثار هنری متعددی هستند که به اون اختصاص داده شدند؛ در واقع سلنوفیل‌ها معمولا افرادی هستند که تمایل دارند خودشون رو از طریق هنر ابراز کنند.

مثلا از زمین تا ماه (From Earth to the Moon) کتاب ژول ورن هست، (1801)، سونات مهتاب (Moonlight) از لودویگ ون بتهوون، ترانه مرا به ماه ببر (Fly Me to the Moon) از فرانک سیناترا و …، ماه همیشه الهام‌بخش هنرمندای بزرگ بوده.

هرچند نمیشه با قطعیت گفت، اما غیر معمولی نیست که کسانی که عاشق ماه هستند، نسبتا درونگرا هم باشند و ترجیح بدن در خلوت‌شون به آسمون شب فکر کنند. اونها همچنین خودشون رو افرادی با هوش بالاتر از حد متوسط ​​و ظرفیتی عمیق‌تر برای تأمل می‌دونند.

دلایل احتمالی؛ چرا ماه را دوست دارم؟

همو‌نطور که دیدیم، سلنوفیلیا یه اختلال نیست و چیزی به عنوان “بیماری علاقه به ماه” نداریم. به همین خاطر، نمی‌تونیم از دلایل پاتولوژیک اون صحبت کنیم و از نظر علمی اون رو توضیح بدیم. هرفرد مجموعه علایق خاص خودش رو به رنگ‌ها، مزه‌ها، صداها، کارها و … داره و ماه هم صرفا یکی از اونهاست.

تفاوت‌های فردیِ ما به وسعت بشریت هست، که خودش رو در قالب ویژگی‌ها، نظرات، سلیقه‌ها و البته علاقه به ماه نشون میده. البته برخی ویژگی‌های شخصیتی می‌تونه با این جاذبه قوی مرتبط باشه. مثلا بالاتر دیدیم که به نظر می‌رسه افراد درونگرا ظرفیت خاصی برای بازتاب این علاقه دارند.

همچنین، هرچند این هم در حد حدس و گمان هست، اما به نظر می‌رسه سلنوفیلی با ارائه ظرفیت‌های فکری بالاتر از حد متوسط ​​ مرتبط باشه. چیزی که می‌تونیم ازش مطمئن باشیم، اینه که بسیاری از افراد با علایق هنری قوی، مجذوب این هستند که ماه چطور شب رو زیبا می‌کنه.

آیا سندروم عاشق ماه بودن عواقبی دارد؟

از اونجا که Selenophilia یه ترجیح هست و نه یه اختلال، پیدا کردن پیامدهای منفیِ اون کار خیلی سختیه. با این حال، میشه گفت افرادی که صبح‌ها تا دیروقت بیدار می‌مونند و به ماه نگاه می‌کنند، ممکنه خودشون رو از خواب باکیفیت محروم کنند که روی چرخه شبانه‌روزی (چرخه بیولوژیکی) اونها تاثیر منفی می‌ذاره.

این باعث میشه فرد روز بعد خسته و عصبانی به نظر برسه، یا توی روز روشن خواب‌اش ببره و نتونه به درستی به کار، درس و روابط‌اش برسه.

از طرف دیگه، شیفته ماه بودن سهم مهمی در هنر و فرهنگ داشته و داره، و می‌تونه منبعی برای بروز خلاقیت باشه. بعضی‌ها هم دیدهای فلسفی و معنوی دارند، و بیشتر به مراقبه و نزدیک شدن به طبیعت جهان فکر می‌کنند.

آیا سندروم سلنوفیل به درمان احتیاج دارد؟

چون این حالت یه اختلال پارافیلیک یا پارافیلیای واقعی نیست، به درمان هم احتیاجی نداره.

همو‌ن‌طور که توضیح دادم، فیلیک (philic) به عنوان جذابیت به چیزی شناخته میشه که شامل یک مشکل آسیب‌شناختی واقعیه. یعنی نوعی ترجیح جنسی که شامل صدمه زدن به شخصی هست که اون رو احساس می‌کند (یا به شخصی که انجام‌اش می‌ده، که بالاتر هم مثال‌هاش رو زدم.

فردی که علاقه شدید به ماه به ندرت می‌تونه چنین احساسی رو در خودش ببینه؛ علاقه زیاد به ماه چه آسیب وخیمی می‌تونه برای فرد داشته باشه؟ عملا هیچ. این افراد بیشتر از بقیه برای زیبایی ماه ارزش قائل هستند، بدون اینکه گرایش‌های نگران‌کننده‌ای داشته باشند. اینجا نه فرد سلنوفیل آسیب می‌بینه، و نه ماه عزیزِ اون.

چیزی که ممکنه به درمان احتیاج پیدا کنه، اختلالات خواب هست که شاید گریبان این افراد رو بگیره. چون دیدیم که اولویت دادن به تماشای ماه در شب و نخوابیدن در زمان مناسب می‌تونه روی سلامت فرد تاثیر منفی بگذاره.

در این صورت باید برای درمان این رفتار با یه متخصص مشورت کرد، و در صورت لزوم از دارو برای تنظیم مجدد چرخه‌های بیولوژیکی استفاده کرد.